Son yıllarda kontrolsüz bir şekilde yükselen kira fiyatları, vatandaşın cebini yakıyor. Sektör uzmanları, artan kira fiyatlarına karşı, semte özel fiyat modelinin geliştirilmesi gerektiğini savunarak ABD, Birleşik Krallık, İsveç ve Almanya’yı örnek veriyor.
ALMANYA’DA KİRA ENDEKSİ
Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, “Örneğin Almanya’da kira endeksi modeli uygulanıyor. Bu model, ülkede kira artışlarını sınırlayan, taban ve tavan kiraları gösteren önemli bir kira düzenlemesi olarak dikkat çekiyor.
Bu yönteme göre kiraların, aynı bölgedeki diğer benzer konutların kiralarını yansıtması gerekiyor. ABD’de ise kira artışları, Kira Kurulu tarafından yıllık olarak belirleniyor” bilgisini paylaştı.
BİRLEŞİK KRALLIK VE İSVEÇ’TEN ÖRNEKLER
Birleşik Krallık ve İsveç’te de benzer uygulamaların yürürlükte olduğunu aktaran Akçam, “Birleşik Krallık’ta yürürlükte olan kira yasası ile kiraların adil olmasını sağlamak amacıyla, kiraların bağımsız bir kira memuru tarafından belirlendiği bir sistem baz alınıyor. İsveç’te Kiracılar Birliği ve Ev Sahipleri Derneği arasında ulusal düzeyde müzakereye olanak tanınıyor. Böylelikle herhangi bir anlaşmazlıkta benzer konumlardaki benzer dairelerin kira seviyeleri göz önünde bulunduruluyor.
“ENFLASYONUN SEBEPLERİNDEN BİRİSİ”
Tüketici Konfederasyonu Emlak Komisyonu Başkanı Bora Tren de fahiş kira artışlarının önüne geçebilmek için bölgesel bazda tavan fiyat uygulamasının hızla hayata geçirilmesi gerektiğini öne sürdü.
Kiraların özellikle son 3 senede ciddi artışlara maruz kaldığını dile getiren Tren, “Doğrudan ya da dolaylı olarak görülen kira artışları, yaşanan yüksek enflasyonun da sebeplerinden birisi. Kira artışlarının önüne geçilmesi halinde enflasyonda da gerilemeye neden olacaktır” şeklinde konuştu.
“RAYİÇ BEDELİN YÜZDE 6’SI BAZ ALINSIN”
Tavan fiyat belirleme yöntemine ilişkin önerisini de paylaşan Tren, “Bölgesel olarak evin durumuna göre tavan sınırlandırması getirilebileceği gibi belediyelerdeki konut rayiç bedelinin yüzde 6’sını aşmamak üzere de kira miktarı belirlenebilir.
1 milyon TL’lik bir rayiç bedel var ise yüzde 6’sı yıllık olarak 60 bin TL’dir. Aylık kira miktarı da 5 bin TL’ye gelir. Konut kiralarının yanında işyeri kiralarına da bir tavan sınırlandırması mutlaka getirilmelidir.
Kiralar doğrudan işletmelerin giderlerini de etkilemektedir. Bu kapsamda tavan fiyat modeli çok rahatlıkla ülkemizde uygulanabilecek bir sistem” dedi.
KİRA ZAMMI YÜZDE 65.93
Temmuz ayı enflasyon rakamlarının belli olmasıyla birlikte ağustos ayı kira artış oranı da netleşti. Kira artış oranı, on iki aylık ortalama enflasyona göre belirleniyor.
TÜFE, temmuz ayında on iki aylık ortalamalara göre yüzde 65.93 olarak gerçekleşti. Buna göre kontrat süresi bu ay dolan ev ve iş yeri sahipleri, kiraları için yüzde 65.93 oranında zam yapılabilecek.